อาร์จินีน เป็นกรดอะมิโนที่จำเป็น (Essential Amino Acid) สำหรับทารกและเด็กที่กำลังเจริญเติบโต แต่ถึงแม้จะถูกจัดเป็นกรดอะมิโนที่ไม่จำเป็น (Non Essential Amino Acid) สำหรับผู้ใหญ่ แต่ก็ถูกใช้กันมานาน ในรูปแบบผลิตภัณฑ์เสริมอาหารสำหรับกลุ่มที่ออกกำลังกาย โดยมีคุณสมบัติเป็นสารตั้งต้นของไนตริกออกไซด์ (nitricoxide) เพื่อช่วยในเรื่องการขยายตัวของหลอดเลือด มีความความจำเป็นต่อการสร้างและการหลั่งของโกรทฮอร์โมน (growth hormone) จากต่อมใต้สมอง ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญในการคงความเป็นหนุ่มเป็นสาว รวมทั้งช่วยส่งเสริมภูมิคุ้มกันโดยกระตุ้นการทำงานของต่อมไธมัส ซึ่งเป็นศูนย์รวมของเม็ดเลือดขาวทีเซลล์ (T-lymphocytes) ที่มีหน้าที่ต่อสู้กับโรคติดเชื้อ
         แหล่งอาหารที่พบอาร์จินีน ได้แก่ เนื้อสัตว์ปีก อาหารทะเล เช่น ปลาทูน่า ปลาแซลมอน รวมทั้งกุ้งและปู   ซึ่งมีกรดอะมิโนทุกชนิดรวมทั้งอาร์จินิน ผักโขม ถั่วเมล็ดแห้ง เช่น ถั่วลิสง ถั่วอัลมอนด์ ถั่ววอลนัท ถั่วเฮเซลนัท เมล็ดมะม่วงหิมพานต์ ถั่วพิสตาจิโอ ถั่วพีแคน งา เมล็ดพืชที่ไม่ขัดสี (Whole Grains) ถั่วเหลือง โปรตีนจาก      ถั่วเหลือง ไข่ โดยเฉพาะไข่แดง
          กรดอะมิโนชนิดนี้แม้ร่างกายจะสามารถสังเคราะห์เองได้ แต่เมื่ออายุมากขึ้นการหลั่งของฮอร์โมนต่าง ๆ จากต่อมใต้สมองจะลดลง ความสามารถของร่างกายในการผลิตอาร์จินีนจะน้อยลงตามวัยที่สูงขึ้น รวมถึงมลภาวะจากสิ่งแวดล้อม ความเครียด และการพักผ่อนไม่เพียงพอ ล้วนส่งผลให้ร่างกายสามารถผลิตกรดอะมิโนชนิดนี้ได้ ลดน้อยลง ทำให้ไม่เพียงพอต่อการใช้งานของร่างกาย ดังนั้นจึงจำเป็นต้องรับประทานอาหารหรืออาหารทดแทนที่มีอาร์จินีนเสริมเพื่อให้เพียงพอต่อร่างกาย ซึ่งปัจจุบันอาหารทางการแพทย์หลายชนิดที่สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้จะมีส่วนประกอบของ “อาร์จินิน” เพิ่มขึ้นจากอาหารทางการแพทย์ทั่วไป

ประโยชน์ต่อสุขภาพ
          1. การชะลอวัย
           ช่วยกระตุ้นการหลั่งของโกรทฮอร์โมน (growth hormone) จากต่อมใต้สมอง ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญในการคงความเป็นหนุ่มเป็นสาว ช่วยชะลอความแก่ และช่วยให้ความเสื่อมต่าง ๆ ของเซลล์ร่างกายไม่เกิดขึ้นก่อนเวลาหรืออาจทำให้เสื่อมช้ากว่าคนในวัยเดียวกัน
          2. เสริมสร้างกล้ามเนื้อ
          ช่วยกระตุ้นการหลั่งของโกรทฮอร์โมน (growth hormone) ซึ่งเป็นฮอร์โมนช่วยในเรื่องการเจริญเติบโต เป็นสารตั้งต้นในการผลิตไนตริกออกไซด์ (nitric oxide) เพื่อช่วยในเรื่องการขยายตัวของหลอดเลือด ทำให้เพิ่มการส่งสารอาหารและออกซิเจนไปยังกล้ามเนื้อระหว่างออกกำลังกาย ช่วยเพิ่มพลังงานให้กับกล้ามเนื้อ รวมทั้งช่วยเพิ่มอัตราเผาผลาญไขมันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
          3. เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย
          ช่วยกระตุ้นให้มีการปล่อยฮอร์โมนที่มีฤทธิ์เสริมสร้างเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย (Anabolic Hormone) และช่วยให้มีการแบ่งตัวที่เพิ่มขึ้นของทีเซลล์ (T - Cell) (Reynolds et al, 1988, pp. 142-151; พิมพ์เพ็ญ,       ปิติเขต, วรลักษณ์ และสุดาทิพย์, 2558, หน้า 95-96) สอดคล้องกับผลการวิจัยพบว่า การให้อาหารทางการแพทย์ชนิดเสริมภูมิคุ้มกันอันได้แก่ อาร์จินิน กลูตามิน นิวคลีโอไทด์ และน้ำมันปลา ให้แก่ผู้ป่วยมะเร็งศีรษะและคอ มะเร็งระบบทางเดินอาหารชนิดต่าง ๆ เช่น กระเพาะอาหาร ลำไส้ใหญ่ ตับอ่อน ที่ได้รับการรักษาด้วยการฉายรังสีร่วมกับยาเคมีบำบัด ช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยดีขึ้นและลดอุบัติการณ์การเกิดผลข้างเคียงหลังการผ่าตัด รวมทั้งการเกิดผลข้างเคียงต่อระบบโลหิตลดลงอย่างชัดเจน (อิ่มใจ ชิตาพนารักษ์, 2563, หน้า 1-4)
          4. ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
          กรดอะมิโนอาร์จีนีน สามารถช่วยให้ต่อมใต้สมองหลั่งโกรทฮอร์โมนได้ดียิ่งขึ้น เนื่องจากโกรทฮอร์โมนสามารถเปลี่ยนเป็นสาร IGF-1 ได้โดยตับ ซึ่งสาร IGF-1 มีหน้าที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ สำหรับการเพิ่มระดับโกรทฮอร์โมนโดยปัจจัยใด ๆ ในผู้ป่วยเบาหวาน จะทำให้มีผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ (Moller & Jorgensen, 2009, pp. 152-177) ดังนั้นอาร์จินีนจึงเป็นอีกทางเลือกของผู้ป่วยเบาหวาน (นงลักษณ์, 2565: 6)

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์, ปิติเขต สู้รักษา, วรลักษณ์ ปัญญาธิติพงศ์ และสุดาทิพย์ อินทร์ชื่น. (2558). สารานุกรมออนไลน์เพื่อเสริมสร้างสมรรถนะการเรียนรู้. รายงานการวิจัย, สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
นงลักษณ์ สุขวาณิชยืศิลป์. (2565). ยาโกรทฮอร์โมนสำหรับผู้ใหญ่. หน่วยคลังข้อมูลยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. สืบค้นจาก https://pharmacy.mahidol.ac.th/knowledge/files/0591.pdf
อิ่มใจ ชิตาพนารักษ์. (2563). การใช้อาหารทางการแพทย์ชนิดเสริมภูมิคุ้มกันในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการฉายรังสีร่วมกับยาเคมีบำบัด. สืบค้นจาก https://wongkarnpat.com/upfilesym/OtsukaCA.pdf
Chitapanaux, I, Traisathit, P., Chitapanarux, T., Jiratrachu, R., Chottaweesak, P., Chakrabandhu, S., Rasio, W, Pisprasert, V, Sripan, P. (2020). Arginine, glutamine, and fish oil supplementation in cancer patients treated with concurrent chemoradiotherapy: A randomized control study.     
       Current Problem in cancer, 44(1): 100482. https://doi.org/10.1016/j.currproblcancer.2019.05.005
Reynolds, J.V., Daly, J.M., Zhang, S., Evantash, E., Shou, J., Sigal, R., & Ziegler, M.M. (1988).
Immunomodulatory mechanisms of arginine. Surgery, 104, 142-151.
Moller, N., & Jorgensen, J. O. (2009). Effects of growth hormone on glucose, lipid, protein metabolism in human subjects. Endocrine Reviews, 30(2), 152-177.